Monday, January 29, 2007

نماهایی از زندگی!

برادری دارم که پس از 22 سال سفری کوتاه به وطن کرده است و رفته در محله کودکی به دنبال خانه ای که در آن زاده و بزرگ شده و کوچه و مدرسه ای که خاطراتش آنجا شکل گرفته است. همراه با خویشاوند نازنینی که عکاسی است هنرمند و حرفه ای، از هر چه به چشم مسافر غربت نشین عجیب و دیدنی آمده، عکس ها گرفته اند.
چند تصویر زیر نماهایی است از جریان زندگی در یکی از روزهای نیمه ِ دی ماه گذشته، از محله ِ امام زاده حسن در جنوب غربی تهران، کنار خط آهن تهران-تبریز. مغازه های لباس فروشی، دست فروشان زیر پل راه آهن که گذرگاه عابران است و به ویژه "بوتیک " لباس های زیر زنانه








Friday, January 26, 2007

اکبر گنجی و جایزه ای دیگر!

انجمن روزنامه نگاران کانادایی برای آزادی بیان، روز پنجشنبه 25 ژانویه جایزه اکبر گنجی
را پس از شش سال به او اهداء کرد. این جایزه از سال 1998 هر سال به یکی از روزنامه نگاران کانادایی و غیر کانادایی اهداء می شود که تلاش های حرفه ای آنها کمکی به پیشرفت آزادی بیان کرده باشد
جایزه سال 2001 این انجمن به اکبر گنجی تعلق گرفت اما به دلیل اینکه گنجی زندانی بود جایزه اش تا دیروز که به او داده شد، برای او نگهداری شده بود












Friday, January 19, 2007

وبلاگیان، خوابید یا بیدار؟

به شهادت همه ی آنها که رویدادهای ایران را در این بیست و هفت-هشت ساله، نه از روی شاخه درختِ شعار و غرقه در هیجان و خواب و خیال، که با تکیه بر تنه درختِ شعور دیده و سنجیده اند، سرنوشت ایران و مردمانش هرگز تا این درجه از وخامت و تا این حد نگران کننده نبوده است
در میان ما ایرانیان، در درون و بیرون، عمدتا دو نگرش به جنگِ بسیار محتمل میان بزرگترین ابر قدرت تاریخ بشر با ملت و کشوری غرق در بحران و سرگشتگی مشاهده می شود
گروهی قلیل اما پرهیاهو، باز در درون و بیرون، به جنگی که صدای دُهل اش را خوش می شنوند، سخت دل بسته اند. اینان، با این امید که جنگ راه تحقق رویاهای سرکوفته شان را هموار می کند؛ و آنان، با این خیال که جنگ مَفر تازه ای است برای استمرار بیشتر؛ و در میانه میدان کثیری از ایرانیان، باز در درون و بیرون، ترس از بمب و خون وفریاد و مرگ را فرو می خورند و امید دارند شب جنگ طلبان روز نشود
و در این حال یکی از بزرگترین و موثرترین شبکه های ارتباطی دنیای مدرن،زنجیره به هم پیوسته وبلاگ های ایرانی، زنده و پر انرژی، در اختیار ماست
اگر جنگی شعله ور شد، این شبکه، با همه توانش، به چه کار خواهد آمد؟
سر دادن ناله و فریاد و پراکندن فحش و سرزنش به بانیان و عاملانِ جنگ؟
اطلاع رسانی؟ با کدام هدف و به چه شکل؟
پرداختن به مسائل تاکنونی و ادامه راه تا حال پیموده؟
یا؟؟؟؟؟؟؟؟؟

Monday, January 15, 2007

فقط چند ثانیه!

به گفته سخنگوی دولت عراق، زمانی که می خواسته اند دو تن از همکاران سابق صدام حسین را اعدام کنند، "در حادثه ای کم سابقه در هنگام اعدام برزان، سر وی از بدنش جدا شد"
وی تاکید کرد که "هیچ گونه تخلفی از سوی حاضران در مراسم اعدام صورت نگرفت و هیچ شعاری هم داده نشد"

فقط چند ثانیه چشم هایمان را ببندیم، صحنه بالا را تصور کنیم، هر احساسی که پس از باز کردن چشم ها داشتیم، نشانگر واقعی اندیشه ماست نسبت به خشونت، مجازات، آنتقام، عدالت و انسانیت

پ.ن. راستی از روشهای موجود اعدام کدام روش " انسانی تر" از روش های دیگر است؟

Sunday, January 07, 2007

درسی برای مدعی!

هیچ راهی برای اینکه به آدم ثابت بشه که چقدر ادعاهاش در مورد هر چیزی درست و واقعی و قابل اجراست، بهتر از این نیست که آدم اول خودش گرفتار همان ادعاها بشه.
نمونه همین بنده که به شهادت بیشتر دوستان از همان آغاز پدیده وبلاگ نویسی بارها گفته ام و نوشته ام که یکی از مهمترین حسن های وبلاگ خلاصه نویسی و ساده نویسی است، وقتی خودم پس از چند سال وبلاگ خوانی شروع به وبلاگ نوشتن می کنم، همه حرف ها و عقاید خودم را فراموش می کنم که وبلاگ روزنامه نیست که جلو قلم را ول کنی که هر چه خواست طولانی بنویسد .
نتیجه می شود اینکه با اولین نوشته مثلا جدی (پست قبلی)، گله های کاملا به جای دوستان در می آید که دیدی شعار می دادی.
ممنون از همین چند دوست نازنینی که تذکر فرمودند. و اول از همه این ایشان.
بر روی چشم. سعی می شود رعایت شود





Thursday, January 04, 2007

"جاذبه های" دیکتاتوری!

در این چند روزی که از حذف فیزیکی یکی از معروفترین دیکتاتورهای تاریخ معاصر جهان می گذرد، تحلیل ها و اظهارنظرهای گوناگونی از سوی صاحبان نظر و مردمان عادی در باره ویژگی های شخصیتی، رفتاری و سیاسی رهبر پیشین عراق منتشر شده و این رویه همچنان ادامه دارد
تا جایی که توانسته ام بخشی از این مطالب را در سایت ها و وبلاگ ها و رسانه های فارسی زبان و چند تایی غیر فارسی دنبال کنم، چند نکته مشترک در بیشتر این مطالب دیده ام از جمله این که: صدام بیش از هرچیز فردی از لحاظ روانی بیمار، عقده ای، ترسو، خالی از اعتماد بنفس، خودبزرگ بین، بی رحم، جانی، جنگ طلب، نژادپرست، بدبخت و خلاصه برخوردار از همه ی صفت های ضد بشری بوده است که هیچ مجازاتی نمی توانسته مکافات کارنامه ی سیاه و چرکین زندگی او باشد. حتی مخالفان اعدام او( به هر دلیلی)، بر ویژگی های منفی رفتارهای وی تاکید دارند، موافقان که جای خود دارد. و روشن است که صفات فوق همه ی دیکتاتور های زنده و مرده تاریخ را هم شامل می شود

در این حال به گمانم از زاویه های دیگر می توان به نکاتی اشاره کرد
از آنجا که تا کنون هیچ دیکتاتوری(تا آنجا که من می دانم)، در هیچ دوره ای از تاریخ در زمان اقتدار، یا حتی پس از آن، نزد هیچ روانکاو یا روانپزشک و روانشناسی نرفته است تا که روان و زوایای پیچیده و نا شناخته شخصیت اش کاویده و احتمالا مشکلات اش شناسایی یا مداوا شده باشد، همه ی قضاوت های ما در باره دیکتاتورها اغلب یا بر پایه تجربه ها و حدس و گمان هاست و یا برآمده از روایات نزدیکان آنها( معمولا پس از مرگشان)، که در این صورت همه ی داوری ها یا بخشی از آن می تواند درست باشد یا نباشد.

اگر یکی از ملموس ترین تعریف های "خوشبختی" برای بشر، تحقق آرزوها و دستیابی به مواهب زندگی و زیستن در آرامش و امنیت و بهزیستی و شهرت و ثروت و خوشگذرانی و... باشد، تقریبا همه ی دیکتاتورهای شناخته شده و کمتر شناخته شده تاریخ از جمله همین تازه اعدامی عراقی از "خوشبخت"ترین ابنای بشر بوده و هستند

اغلب قریب به اتفاق این دیکتاتورها به گمانم از جمله هوشیارترین، مدیرترین، منظم ترین، و "زندگی" شناس ترین آدمهای همه ی دوران ها نیز بوده و هستند. از نگاه آنان چه باک، که حاصل زندگی شان جز درد و سیاه بختی و رنج و مرگ برای دیگران نبوده و نباشد. آنان ارزش فاصله ی لحظه تولد تا آخرین نفس را دریافته اند و کوشیده اند آنچه را که می خواهند انجام دهند. چه آنها که خود با تلاش و جسارت و کوشش و ریسک پذیری به قدرت رسیده باشند و چه آنها که به نظر ما بازیچه و کارگزار بوده و هستند. به هر روی چیزی از هوشیاری، تلاش و جسارت و مدیریت شان کم نمی کند. نمونه می خواهید، سری بزنید به صفحات تاریخ معاصر آفریقا و آمریکای لاتین و خاورمیانه و بسیاری کشورهای آسیا، همه مدلش را به آسانی پیدا می کنید. هیچ دیکتاتوری با تنبلی، کاهلی و بکارنگرفتن ذهن و اندیشه دیکتاتور نشده است. طول زمان سلطه و اقتدار هر یک از دیکتاتورها، تناسبی مستقیم با میزان هوش، ذکاوت، نظم، مدیریت، ریسک پذیری، وقت شناسی و سیّاسی آنان داشته است

دیکتاتور از لحظه ای که بر مرکب اقتدار سوار می شود، خواسته یا نا خواسته مشمول یکی از پایه ای ترین و ساده ترین فرمول های زندگی انسانی یعنی رابطه "هزینه" و "فایده" بوده و هست و خواهد بود. کدام دیکتاتوری را سراغ دارید که دوران پس از قدرتمداری را در فلاکت و بیچاره گی گذرانده باشد؟

* دیکتاتور اگر بزور و قتل به قدرت رسیده باشد، و بزور و با کشته شدن از قدرت بر کنار شود، از لحاظ "هزینه" می شود حساب بی حساب و می ماند حاصل دوران دیکتاتوری که همه "فایده" است: احترام، امنیت، اعمال قدرت، خور و خواب و عیش و نوش به نهایت تصور، ثروت در ابعاد هر چه می توانی، لذت ترساندن دیگران، اطرافیانی همه خوشبخت و آسوده(حتی برای چند نسل) و بگیر و برو

اگر در دوران اقتدار بر اثر حادثه یا بیماری(از نوع بی درمانش) عمر بگذارد و برود که طبیعت زندگی همه ی انسان ها بوده و هست. پس "هزینه" صفر و باقی فایده

اگر با فشار و زور از قدرت بر کنار شود و در دام بیفتد و محاکمه شود و مجازاتش مرگ باشد، که مکافات کسر ناچیزی از جنایات او هم نبوده، و اگر در زیر چتر حمایت عدالت و حقوق انسانی، حبس(حتی برای باقی عمر) نصیبش شود، در زمره مرفه ترین زندانیان جهان خواهد بود که در این صورت "هزینه" می شود خماری حبس، در برابر دوران سرمستی اقتدار، و عافیت به خیری بازماندگان برخوردار از ثروتهای بی حساب و در امان می شود همه فایده

اگر همه ی صفت های ضد بشری که این روزها به صدام حسین و باقی دیکتاتورهای زنده و مرده تاریخ نسبت می دهند به جا باشد و حقیقتی، نکات اشاره شده بالا هم می تواند واقعی باشد. اما، در عجبم از آنها که برخی از روی حسن نیت، گروهی از جهت خوش باوری و تعدادی هم به دلیل خود بزرگ بینی مدام بر عبرت آموزی دیکتاتورهای موجود از سرنوشت دیکتاتورهای برکنار شده تاکید می کنند و سخن به نصیحت می گشایند. انگار که نمی دانند، هیچ دیکتاتوری بیکار ننشسته است تا نصیحت اینان بشنود. شرط نخست در وادی دیکتاتوری بستن گوش است بر هر هشدار و نصیحتی. دیکتاتورها بهتر از همه ی خوشباوران می دانند که مرزهای برگشت ناپذیر به عالم انسانی را در نخستین گام ها پشت سر گذاشته اند. پس، فقط می ماند تلاش برای دوام بیشتر، کاهش "هزینه"ها و افزایش"فایده"ها

بدنامی و ننگ و شرمساری ثبت شده در تاریخ از دیکتاتورها نیز تاکنون هیچ دیکتاتوری را سر به راه نکرده و نمی کند. چرا که جهان بینی هر دیکتاتور از دوران پس از مرگ نقشی تعیین کننده در توجه وی به قضاوت تاریخ دارد. چه کسی می تواند مدعی شود که همه ی لعن و نفرین های بشری، ذره ای رنج و درد و شرمساری(به آن معنی که ما می شناسیم) نصیب دیکتاتورهایی که نیستند کرده است. دیکتاتور نیز مانند همه ی انسانها به دوران پس از مرگ فقط به دو گونه می تواند نظر کند. یا باوری به پس از مرگ ندارد و همه ی زندگی را از لحظه تولد تا آخرین دم حیات می پندارد و دیگر هیچ، که در این صورت چه باک از هر قضاوتی. و یا به رستاخیز و روز جزا باور دارد که اتفاقا همه ی اینها اعمالشان را منطبق بر ایمان و اعتقادشان می دانسته و می دانند و در قیامت موعود حتی در انتظار پاداش هم هستند

نتیجه اینکه مشکل، مشکل انسان هایی است که از رفتار و کردار دیکتاتورها در رنج و عزابند و ناله و فریاد می کنند و توجه ندارند که هیچ دیکتاتوری، دیکتاتور به دنیا نیامده، بلکه دیکتاتور شده است. جذابیت های زیاده خواهی، زور گویی، حق کشی، خود محور پنداری، و ... بعنوان شرط های اولیه دیکتاتور منشی را همه ی انسانها از دوران کودکی تجربه می کنند. اما، آنچه که موجب می شود ارزشهای انسانی و رعایت انصاف و احترام به حقوق دیگری در وجود آدمیان شکل بگیرد و رشد کند، موانعی است که به شکل قانون، اخلاق و ارزشهایی دیگر فرصت رشد به خواستهای دوران کودکی نمی دهد. در حالیکه دیکتاتورها، کسانی هستند که می توانند از این موانع عبور کنند

ختم کلام اینکه دیکتاتوری نه با نصیحت و نه با زور و نه با تمنا از بین نمی رود و کاهش نخواهد یافت مگر اینکه موانع سر راهشان در "خانه"، "محیط کار" و سرانجام در "جامعه"، قطورتر، بلندتر و نفوذناپذیرتر باشد
و این کاری است کارستان